Çavkaniya Frekans bibîne

{{Bêçavkanî}}
'''Frekans''' an jî '''hejmara lerzê''' di nava demekî de bûyerekî çend car hatiye wekilandin pîvandina wê ye, bi îfadeya matematîkî vajiyê [[periyod]]ê yê li gorî carkirinê ye.
[[Wêne:FrequencyAnimation.gif|thumb|Sê xal û frekansên wan]]
== Pîvandina wê ==
Ji bo pîvandina frekansa bûyerekî, di nava demekî de ev bûyer çend car wekiliyaye tê hejmartin û paşî jî ev hejmar ji dûrînga demê re tê parkirin û ev encam ji me re nirxa frekansê dide.

Frekans di sîstema navneteweyî ya yekeyan([[Sîstema Navneteweyî ya Yekeyan|SI]]) de bi [[Hertz]](Hz) ve tê nîşandan.Wateya hertzekê, bûyerekî ku di nav saniyeyek de carek wekiliyaye ye. Yanê frekanseke 60 hertzî tê wateya ku ev bûyer di saniyeyek de 60 car tekrar bûye.
: <math>f = \frac{1}{T}</math>
: <math>f</math>: frekans
: <math>T</math>: Periyod

== Frekansa pêlê ==
Frekansa pêlekê, bi dirêjiya pêlê re tekildar e. Encama lêkdana frekans û dirêjiya pêlê, leza pêlê ye.
: <math>f = \frac{v}{\lambda}</math>
Di vê îfadeyê de <math>v</math> lez e û λ(lamda) jî [[Pêldirêjahî|dirêjiya pêlê]] ye.

Pêlekê ji hawirekî derbasê hawirekî din bike frekansa wê naguherê. Bi tenê lez û dirêjiya pêla wê diguherê. Ji bilî [[Bandora Doppler]] frekans tu car naguherê.

== Cureyên frekansê ==
{| class="wikitable" width="600"
|Cure
|Sembol
|Hejmara lerzê (navber)
|Dirêjiya pêlê
|- 
| align="right" | Extremely low frequency 
| align="right" | ELF    
| align="right" | 3&nbsp;Hz-30&nbsp;Hz
| align="right" | 10,000&nbsp;km-100,000&nbsp;km
|- 
| align="right" | Super low frequency
| align="right" | SLF
| align="right" | 30&nbsp;Hz-300&nbsp;Hz
| align="right" |  1,000&nbsp;km-10,000&nbsp;km
|- 
| align="right" | Ultra low frequency
| align="right" | ULF
| align="right" | 300 hz-3 Khz
| align="right" | 100&nbsp;km-1000&nbsp;km
|- 
| align="right" | Very low frequency
| align="right" | VLF
| align="right" | 3 Khz-30 Khz
| align="right" | 10&nbsp;km-100&nbsp;km
|- 
| align="right" | Low frequency
| align="right" | LF
| align="right" | 30 Khz-300 Khz
| align="right" | 1&nbsp;km-10&nbsp;km
|- 
| align="right" | Medium frequency
| align="right" | MF
| align="right" | 300 Khz-3 Mhz
| align="right" | 100 m-1&nbsp;km
|- 
| align="right" | High frequency
| align="right" | HF
| align="right" | 3 Mhz-30 Mhz
| align="right" | 10 m-100 m
|- 
| align="right" | Very high frequency
| align="right" | VHF
| align="right" | 30 Mhz-300 Mhz
| align="right" | 1 m-10 m
|- 
| align="right" |Ultra high frequency
| align="right" | UHF
| align="right" | 300 Mhz-3 Ghz
| align="right" | 10&nbsp;cm-100&nbsp;cm
|- 
| align="right" |Super high frequency
| align="right" | SHF
| align="right" | 3 Ghz-30 Ghz
| align="right" | 1&nbsp;cm-10&nbsp;cm
|-
| align="right" |Extremely high frequency
| align="right" | EHF
| align="right" | 30 Ghz-300 Ghz
| align="right" | 1&nbsp;mm-10&nbsp;mm 
|}

== Çavkanî ==

[[Kategorî:Fizîk]]